Dokładnie 70 lat temu, 7 stycznia 1949 roku, w obecnej siedzibie Ministerstwa Sprawiedliwości, gdzie w latach 1945-1954 więzieni byli działacze podziemia niepodległościowego, w wyniku brutalnego śledztwa poniósł śmierć porucznik Jan Rodowicz ps. Anoda. Ministerstwo Sprawiedliwości oddało dziś hołd temu bohaterowi walki o wolną Polskę.
Uroczystość miała wyjątkową oprawę. Już w przeddzień rocznicy na budynku Ministerstwa Sprawiedliwości wyświetlona została iluminacja przedstawiająca Jana Rodowicza. Wartę honorową przed tablicą poświęconą „Anodzie” pełnili harcerze ZHR, funkcjonariusze Służby Więziennej i Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”. Odegrany został hymn państwowy. Zabrzmiała także piosenka szturmowa Batalionu „Parasol” – „Chłopcy silni jak stal”, w której znajduje się fragment: „Alejami z paradą będziem szli defiladą/W wolną Polskę, co wstała z naszej krwi”.
Więzienie zamiast zwycięstwa
– Te słowa, na tle tragicznej śmierci porucznika Jana Rodowicza „Anody”, wydają się być najbardziej przejmującym symbolem tego, jak w Polsce zniewolonej przez komunistów nagradzano bohaterów wojennych: zamiast defilady zwycięstwa czekały na nich więzienia i brutalne tortury. Cześć i chwała bohaterom! – mówił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak.
W uroczystości wzięła udział rodzina porucznika: Wanda Rodowicz, Joanna Rodowicz, Małgorzata Rodowicz i Wojciech Rodowicz. Postać bohatera wspominał uczestnik Powstania Warszawskiego, żołnierz Batalionu „Zośka”, Jakub Nowakowski ps. Tomek.
– Odpowiedzialność za śmierć Jana Rodowicza spada na władzę komunistyczną, której musiało zależeć na wyeliminowaniu ze społeczeństwa wybitnego inteligenta niepodległościowca o cechach przywódczych, o nieprzeciętnym splocie talentów i zalet charakteru. Cześć Jego pamięci! – mówił weteran.
Ofiara własnego życia
Modlitwę w intencji „Anody” odmówił kapelan Służby Więziennej ksiądz Jan Dezyderiusz Pol.
– Wiemy, że okoliczności tamtych lat, od rozpoczęcia II wojny światowej, obarczone są losami bohaterskich ludzi. Patriotów, którzy czynami i ofiarą własnego życia potwierdzali wielką miłość do Ojczyzny – podkreślił duchowny.
W imieniu Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobro wieniec pod tablicą upamiętniającą porucznika złożył wiceminister Łukasz Piebiak. Kwiaty i wieńce złożyli również m.in. wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej prof. Krzysztof Szwagrzyk, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski i dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL Jacek Pawłowicz.
Delegacja Ministerstwa Sprawiedliwości, z wiceministrem Łukaszem Piebiakiem, złożyła również wieniec na grobie Jana Rodowicza na warszawskim cmentarzu Powązkowskim.
Kamienie na szaniec
Jan Rodowicz ps. Anoda urodził się 7 marca 1923 roku. Należał do pokolenia, które wychowało się i zostało ukształtowane przez odrodzone w 1918 roku państwo polskie.
Jako uczeń Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie – należał do legendarnej 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej „Pomarańczarni”, z której wywodzili się późniejsi członkowie Szarych Szeregów, upamiętnieni w „Kamieniach na szaniec” Aleksandra Kamińskiego: Tadeusz Zawadzki „Zośka”, Jan Bytnar „Rudy” i Aleksy Dawidowski „Alek”.
Po wybuchu wojny włączył się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w najważniejszych akcjach bojowych Grup Szturmowych Szarych Szeregów: akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji pod Czarnocinem, Sieczychami i w Wilanowie.
W Powstaniu Warszawskim walczył najpierw na Woli. 9 sierpnia – ciężko ranny w lewe płuco, co wyłączyło go z dalszej walki. Dwa dni później, już w szpitalu, odznaczony został orderem Virtuti Militari.
We wrześniu 1945 r. posłuchał apelu płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława” i ujawnił się jako żołnierz Armii Krajowej. Zaangażował się w ekshumacje i godny pochówek poległych kolegów. Na cmentarzu Powązkowskim powstała kwatera Szarych Szeregów, znana z charakterystycznych brzozowych krzyży.
Poświęcił się również integrowaniu środowiska byłych żołnierzy batalionu „Zośka”. Zainicjował powstanie Archiwum Batalionu „Zośka”, kompletował wykazy poległych.
Aresztowany w wigilię Bożego Narodzenia 1948 roku, został przewieziony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na ul. Koszykową w Warszawie. Zginął 7 stycznia 1949 roku podczas przesłuchania.
Cześć Jego Pamięci!
→ (jk)
Wydział Komunikacji Społecznej i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości
7.01.2018
• foto: wikipedia