78 lat temu niemieckie wojska okupacyjne wywiozły z getta w Tomaszowie Mazowieckim 14 tysięcy Żydów. Cała operacja trwała trzy dni, od 30 października do 1 listopada 1942 roku. Transporty trafiły do obozu koncentracyjnego w Treblince, gdzie ludzi tych zgładzono.
Bera Rajzman, ocalały więzień, wspominał po latach:
Ale z Tomaszowa droga nasza prowadzi już tylko w jednym kierunku. Jechaliśmy 4 dni, 120 ludzi w jednym wagonie, można było tylko stać. 2 listopada przyjechałem do obozu. O selekcji już wiecie […]. Z całego transportu zostało nas tylko 25 osób przeznaczonych do noszenia ubrań. Reszta poszła do gazu.
W 2015 r. Karina Góra, producentka i reżyserka, zrealizowała przedstawienie teatralne zatytułowane “Listy z getta”, którego kanwą była korespondencja prowadzona w latach 1939-1941 przez niespełna 20-letniego tomaszowianina Izraela Aljuhe „Lutka” Orenbacha (1920–1942) i jego wybrankę Edith Blau, mieszkającą w Gdańsku. Można o tym przeczytać w sprawozdaniu pt. “Tomaszów Mazowiecki: Listy z getta”.
Dziś po raz pierwszy publicznie prezentujemy trailer wykonany przez montażystę Piotra Baryłę, absolwenta Szkoły Filmowej w Łodzi.
→ (kk)
1.11.2020
• grafika: Piotr Baryła