Śmierć profesora Pawła Śpiewaka

Smutną wiadomość przekazał wczoraj wieczorem Jan Śpiewak: jego ojciec prof. Paweł Śpiewak zmarł w Warszawie w wieku 71. lat.

Paweł Śpiewak urodził się 17 kwietnia 1951 r. w Warszawie w rodzinie żydowsko-polskiej. Jego rodzicami byli ludzie niezwykli: poetka, pisarka i tłumaczka Anna Kamieńska i poeta, tłumacz Jan Śpiewak.

Był historykiem i socjologiem. W 2005 r. zdobył mandat poselski jako bezpartyjny kandydat z listy Platformy Obywatelskiej. Uczestniczył w pracach Kolegium Społecznego w Muzeum Historii Żydów Polskich, a w 2011 r. otrzymał nominację na stanowisko dyrektora Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie.

Wśród jego zainteresowań naukowych znajdowała się socjologia ogólna, socjologia polityki, historia myśli i filozofia społeczna i polityczna. Badał i popularyzował zachodnią filozofię i teorię polityki, szczególnie myśl liberalną i konserwatywną. Zajmował się również problematyką przemian politycznych i społecznych w Polsce i Europie Środkowej. Był autorem wielu prac naukowych m.in. “Ideologii i obywateli”, “W stronę wspólnego dobra”, “Pamięci po komunizmie” czy książki “Żydokomuna”.

Jego niezależność intelektualna wzbudzała wielokrotnie skrajne emocje, często dotyczyła relacji  polsko-żydowskich, obalając mity i schematy kreowane przez samozwańcze środowiska prawicowe. W 2019 r., w wywiadzie udzielonym czeskiemu tygodnikowi “Tydenik Echo”, nazwał Pawła Lisickiego – byłego ucznia, redaktora pisma “Do Rzeczy”, “jednym z największych antysemitów w Polsce”. Negatywnie wyrażał się także o Rafale Ziemkiewiczu twierdząc w wywiadzie z 2021 r., że jest “niebezpiecznym typem, bardzo inteligentnym, zdolnym, antysemickim”.

Leszek Jażdżewski na stronie portalu “Liberté!” w pożegnalnym tekście poświęconym profesorowi napisał:

Miał chyba poczucie pewnego niedocenienia, a może jakiejś zadry, że czegoś na czym mu zależało nie osiągnął. Rozczarował się do wielu osób, w tym do swoich wychowanków i dawnych przyjaciół. Miałem poczucie – ale znów – z dystansu – że jest dość samotny. A może po prostu osobny? Nie pisał zbyt wiele, w każdym razie nie w ostatnich dwóch dekadach.

W październiku 2015 r. prof. Śpiewak był gościem spotkania historycznego pt. „Polska tożsamość historyczna – szanse i pułapki” w ramach cyklu  „Plus czy minus – konfrontacje historyczne” w Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, którego “Gazeta Trybunalska” była patronem medialnym. Sprawozdanie z tego wydarzenia nosi tytuł “Konfrontacje historyczne. Prof. Żurawski: Polskiej kulturze zagrozi niedouczenie” i znajduje się: > tutaj.

→ oprac. (mb)

31.03.2023

• na zdjęciu: prof. Śpiewak, 7.10.2015 r., Łódź Muzeum Tradycji Niepodległościowych, foto: Mariusz Baryła / Gazeta Trybunalska

• więcej o ludziach, którzy odeszli: > tutaj

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.