Zespół do spraw Sygnalistów Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wystąpił z inicjatywą nowelizacji Ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów, która ma wprowadzić wynagrodzenia dla osób zgłaszających nieprawidłowości, naruszenia prawa lub nadużycia w miejscu pracy, instytucji publicznej lub organizacji, a także m. in. w ruchu drogowym, ochronie środowiska i in.
Nowela wprowadza procentowy udział sygnalisty (zawiadamiającego) o wykroczeniu lub przestępstwie w stosunku do osiągniętych korzyści przez zakład pracy, instytucję czy Skarb Państwa. Przykładowo od zgłoszenia wykroczenia stypizowanego w Kodeksie wykroczeń za które grzywna wynosi do 500 zł będzie wypłacane wynagrodzenie w wysokości 20 %, a w przedziale od 500 zł do 5000 zł – 12%. Powyżej 5000 zł przepisy przywidują udział na poziomie 8 %. Tak więc, jeśli zakład pracy na skutek informacji przekazanej przez sygnalistę zaoszczędzi np. 50 000 zł, wypłata wyniesie 4000 zł. Od przychodu będzie potrącany podatek dochodowy w wysokości 19 %, zatem ostateczna kwota wyniesie 3240 zł.
Biuro rzecznika podkreśla, że sygnaliści, błędnie nazywani donosicielami, są często narażeni na ostracyzm, a także ponoszą koszty zdobywania dowodów, więc taka zmiana powinna choć w części zrekompensować ich trud. Poza tym wypłata wynagrodzeń powinna zmotywować więcej osób, dla których przestrzeganie prawa winno być priorytetem.
31 marca dokument trafił do sejmowej komisji administracji i spraw wewnętrznych, która zaopiniuje projekt i przekaże go pod głosowanie parlamentarne. Spodziewany termin to 1 lipca br. Jeśli Sejm i Senat zaakceptują projekt podpis prezydenta będzie jedynie formalnością.
→ (kk) / źródło BRPO / Sejm RP
1.04.2025
• foto: freepik / archiwum GT