Zdarzenie z udziałem aktora, reżysera, scenarzysty Jerzego Stuhra, do jakiego doszło w poniedziałek, 17 października br., w centrum Krakowa, gdy będąc pod wpływem alkoholu prowadził samochód i potrącił motocyklistę, wywołało falę dyskusji w polskich mediach.
Aktor nie zdobył się na odwagę i nie skomentował swojego występku osobiście, lecz za pośrednictwem profilu społecznościowego swojego syna Macieja przekazał następujące oświadczenie:
Szanowni Państwo!Bardzo żałuję i przepraszam, że wczoraj podjąłem tę najgorszą w moim życiu decyzję o prowadzeniu samochodu. Deklaruję pełną współpracę z organami powołanymi do wyjaśnienia wczorajszego incydentu. Jednocześnie chciałem zapewnić, że wbrew doniesieniom medialnym, nie zbiegłem z miejsca zdarzenia, lecz zatrzymałem się na życzenie jego uczestnika i razem oczekiwaliśmy na przyjazd policji.
Z poważaniem,Jerzy Stuhr
Wiele osób zadaje sobie pytanie: jak to możliwe, żeby 75-letni twórca i celebryta, będący od dawna w zainteresowaniu mediów, pozwalał sobie na tego typu wybryki zagrażające życiu i zdrowiu innych uczestników ruchu drogowego? Przecież tacy ludzie, szczególnie, gdy mają za sobą wypowiedzi o charakterze umoralniającym i filozoficznym, winni być wzorem do naśladowania dla innych.
Monika Ucińska, Ewa Odachowska i Marta Dobrzyńska z Instytutu Transportu Samochodowego są autorkami opracowania pt. “Psychologiczne uwarunkowania prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu w kontekście teorii ryzyka”. W podsumowaniu do badań przeczytać autorki próbują odpowiedzieć na pytanie: kim są ludzie prowadzący pojazdy po spożyciu alkoholu:
Aspekt osobowościowy wskazuje, iż są to osoby o specyficznym rysie temperamentalnym. Niskie wyniki na skalach Żwawości, Wytrzymałości, Aktywności oraz Wrażliwości Sensorycznej natomiast wysokie wyniki na skalach Perseweratywności oraz Reaktywności Emocjonalnej pozwalają sądzić, iż wiele z tych osób posiada strukturę temperamentu wskazującą na tzw. słaby typ układu nerwowego (melancholik – w typologii temperamentu Pawłowa).
Powyższe potwierdzają również analizy wyników uzyskanych przy użyciu kwestionariusza temperamentu i osobowości EPQ–R. W badanej grupie zwraca uwagę wysoki poziom Neurotyzmu oraz Aprobaty Społecznej (Skala Kłamstwa) natomiast niskie wyniki na skali Ekstrawersji i Psychotyzmu.
Na szczególną uwagę zasługują wysokie wyniki w skali Neurotyzmu, co świadczyć może o niestabilności emocjonalnej, często o charakterze nerwicowym, obniżonej odporności na stres, czy skłonności do popadania w stany lękowe. Wielu badaczy wskazuje na silny związek pomiędzy neurotycznością a skłonnością do uzależnień, wydaje się zatem, iż również w tym przypadku hipoteza ta się potwierdza. Z jednej strony przyczyny wsiadania za kierownicę pod wpływem alkoholu mogą mieć swoje podłoże osobowościowo–temperamentalne, z drugiej strony mogą również być potęgowane przez niewiedzę na temat ryzyka, jakie niesie za sobą tego rodzaju działanie. Wydaje się zatem, iż osoby takie prowadzenia pojazdu „po alkoholu” nie traktują w kategorii dostarczania sobie stymulacji. Mając przekonanie o kontroli ryzyka („jestem dobrym kierowcą, alkohol tego nie zmieni”; „ja po alkoholu jeżdżę i tak lepiej niż niejeden na trzeźwo”) podejmują tego typu działania.
Dodatkowo niska świadomość odnośnie wpływu alkoholu na organizm człowieka (przeciętny kierowca nie wie, w jaki sposób działa on na organizm, jak wpływa na percepcję, reakcje, zdolność postrzegania rzeczywistości, a nawet ocenę odległości; ludzie nie orientują się, w jakim czasie wypity alkohol rozłoży się w organizmie i po jakim czasie od spożycia można usiąść za kierownicą), jak również brak asertywności w zakresie odmawiania otoczeniu spożywania alkoholu w sytuacji, gdy ma się prowadzić pojazd, mogą wzmagać tego typu zachowanie.
Prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu wskazuje na brak dojrzałości społecznej przejawiającej się w lekceważeniu norm i poszanowaniu prawa. Wiele z zatrzymywanych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości to osoby uzależnione od alkoholu (statystyki mówią nawet o ok. 30%), w stosunku do których należałoby podejmować odpowiednie działania terapeutyczne. Analizy wyników testów inteligencji i zdolności wykazały, że osoby badane ze względu na jazdę pod wpływem alkoholu uzyskują niskie wyniki w testach inteligencji (Test Matryc Ravena i Testy B) oraz najniższe wyniki w zakresie podzielności i przerzutności uwagi (Test tablic Poppelreutera).
W toku analiz dokonano również eksploracji w kontekście różnic pomiędzy badanymi grupami w zakresie wyników uzyskiwanych w badaniach aparaturowych. Najistotniejszym wynikiem uzyskanym dla opisywanej grupy osób są najniższe spośród porównywanych grup wyniki widzenia przy ograniczonym oświetleniu oraz wrażliwości na olśnienie. Połączenie tego faktu z jazdą po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu może być tragiczne w skutkach.
Wyniki badanej grupy pod względem czasów reakcji również znacząco różnią się od porównywanych grup. Najlepiej badani wypadają w reakcji na bodźce akustyczne oraz
w rozpiętości wyników na bodźce akustyczne natomiast zarówno czas reakcji jak i rozpiętość wyników uzyskanych na bodźce wzrokowe jest przeciętny lub wysoki, a co za tym idzie średni czas reakcji na wszystkie bodźce jest stosunkowo długi.
→ K. Kozielski
19.10.2022
• foto: Mariusz Baryła / Gazeta Trybunalska, pixabay.com
• czytaj także: > “Pijany aktor potrącił motocyklistę i chciał odjechać z miejsca zdarzenia”
• o pijanych kierowcach (celebrytach) więcej: > tutaj
Mam tylko jedno pytanie, kiedy pierwszy raz wsiadł po kielichu za kierownice ??
Podobno alkoholicy nie czują czy są pijani czy nie…
w Wielkiej Brytanii i USA nie dostałby nawet mandatu. Tam jest limit 0,8.
Przy spowodowaniu kolizji/wypadku również?
O,7 z jęczmienia, to tyle co 0,5 z kartofli. Mniej wali.