Minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński zaprezentował w niedzielę w konsulacie generalnym RP w Nowym Jorku trzy odzyskane przez Polskę dzieła sztuki, w tym dwie XVIII-wieczne akwarele Zygmunta Vogla, które zaginęły podczas II wojny światowej.
Dzieła zwrócone MKiDN od prywatnego kolekcjonera to dwie XVIII w. akwarele Zygmunta Vogla, “Widok cmentarza przy kościele Panny Marii” oraz “Widok kościoła Karmelitów w Warszawie” oraz rysunek Melchiora Steidla “Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny” z 1704 r.
Obrazy przed II wojną światową wchodziły w skład warszawskiej kolekcji hr. Edwarda Raczyńskiego, zaś w 1939 roku, wraz z innymi dziełami sztuki, zostały zdeponowane w Muzeum Narodowym w Warszawie, by uchronić je przed grabieżą. Mimo to akwarele zaginęły podczas II wojny światowej i w 2008 r. kupił je na aukcji mieszkający w USA polski chemik i kolekcjoner polskich dzieł sztuki Marek Kabat, który zgodził się zwrócić je Polsce. Doszło do tego 15 września br. na mocy porozumienia z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jak podkreślił Kabat, Vogel był jednym z pierwszych polskich artystów zainteresowanych malowaniem polskich zabytków, a w Polsce istnieje ponad 400 jego dzieł.
Rysunek Steidla został skradziony z prywatnej kolekcji w Warszawie w 2005 r., potem sprzedany na aukcji i pozyskany przez i waszyngtońską National Gallery of Art. Udało się go stamtąd zwrócić dzięki współpracy resortu z Federalnym Biurem Śledczym (FBI).
Akwarele trafią do Muzeum Narodowego w Warszawie, zaś rysunek zostanie zwrócony prawowitej właścicielce, z kolekcji której został on skradziony.
Gliński poinformował, że obecnie MKiDN prowadzi ok. 150 procesów restytucyjnych dotyczących dzieł sztuki w 15 krajach świata. W prowadzonych przez ministerstwo bazach danych opisanych jest 68 tys. dzieł sztuki utraconych podczas II wojny światowej oraz 12 tys. dzieł skradzionych i nielegalnie wywiezionych z Polski, m.in. w okresie PRL.
→ MKiDN / PAP / oprac. (kk)
2.10.2023
• foto: Danuta Matloch / MKiDN
• czytaj także: > “Wicepremier i minister kultury prof. Piotr Gliński o straconych dziełach sztuki”